Bạn đang băn khoăn liệu mình có hợp với nghề bán hàng? Trước tiên, hãy tìm hiểu công việc của nhân viên bán hàng là gì, điểm khác biệt với nhân viên kinh doanh. Từ đó, bạn sẽ hiểu sâu hơn về vai trò, nhiệm vụ, kỹ năng cần có cũng như cơ hội phát triển hấp dẫn trong lĩnh vực này.
Nhân viên bán hàng (Sales Executive/Salesperson) là người trực tiếp thực hiện các giao dịch, giới thiệu và thuyết phục khách hàng sử dụng sản phẩm hoặc dịch vụ của doanh nghiệp.
Phân biệt Nhân viên bán hàng và Nhân viên kinh doanh:
Nhân viên bán hàng thường tập trung vào giai đoạn cuối của quá trình bán: tiếp xúc khách hàng, tư vấn trực tiếp, chốt đơn, chăm sóc sau bán. Ví dụ: nhân viên bán điện thoại tại cửa hàng.
Nhân viên kinh doanh đảm nhiệm phạm vi rộng hơn, bao gồm tìm kiếm thị trường, phát triển khách hàng mới, đàm phán hợp đồng và chiến lược tăng trưởng. Ví dụ: nhân viên kinh doanh B2B ký hợp đồng phân phối với các đại lý lớn.
Sau khi phân tích hơn 20.000 JD tuyển nhân viên bán hàng, JobOKO nhận thấy các doanh nghiệp thường đưa ra yêu cầu khá tương đồng:
Tiếp đón và tư vấn: Chào đón khách hàng, lắng nghe nhu cầu, giới thiệu sản phẩm phù hợp.
Trưng bày và quản lý hàng hóa: Sắp xếp kệ hàng, kiểm tra số lượng tồn, đảm bảo sản phẩm sạch sẽ, bắt mắt.
Chốt đơn và thanh toán: Thực hiện các bước thanh toán, ghi hóa đơn, đóng gói hàng hóa.
Chăm sóc khách hàng: Hướng dẫn sử dụng, giải đáp thắc mắc, xử lý khiếu nại đơn giản.
Làm báo cáo bán hàng và phối hợp với các bộ phận liên quan: Ghi nhận doanh số, báo cáo tồn kho, phản hồi cho quản lý.
Ví dụ: Nhân viên bán hàng trong siêu thị điện máy sẽ phải giới thiệu chi tiết thông số kỹ thuật, so sánh sản phẩm, đề xuất chương trình khuyến mãi và hỗ trợ trả góp cho khách.
Theo Báo cáo thị trường việc làm 2025 của JobOKO, mức lương trung vị của nhân viên bán hàng dao động từ 6-8 triệu đồng/tháng cho người mới, 10-15 triệu đồng với kinh nghiệm 1-3 năm, và có thể đạt 20-30 triệu đồng/tháng ở vị trí trưởng nhóm hoặc cửa hàng trưởng.
Lộ trình thăng tiến điển hình: Nhân viên bán hàng → Trưởng nhóm bán hàng → Cửa hàng trưởng/Giám sát → Trưởng phòng kinh doanh/Quản lý khu vực.
Ở cấp quản lý, mức lương có thể lên tới 50 triệu đồng/tháng tùy doanh nghiệp và lĩnh vực.
Đây là công việc có cơ hội nhận hoa hồng lớn nhất trên mỗi giao dịch, do giá trị sản phẩm cao. Dù thị trường có biến động, một giao dịch thành công có thể mang lại thu nhập tương đương nhiều tháng lương cơ bản, tạo ra tiềm năng bứt phá thu nhập không giới hạn.
Lĩnh vực này luôn duy trì mức thu nhập cao (trung vị cao tới 32.500.000 VNĐ/tháng theo báo cáo thị trường JobOKO). Vì sản phẩm liên quan đến sức khỏe và nhu cầu ổn định, nguồn thu nhập của trình dược viên thường duy trì ở mức cao và ít biến động theo mùa vụ như nhiều lĩnh vực bán hàng khác.
Thu nhập trong ngành bảo hiểm rất tốt, đặc biệt từ các khoản hoa hồng duy trì hợp đồng dài hạn. Mức lương và hoa hồng thường được tính lũy tiến theo doanh số và thời gian hợp đồng, tạo ra nguồn thu nhập thụ động đáng kể khi xây dựng được tệp khách hàng trung thành.
Tương tự bất động sản, ô tô là sản phẩm có giá trị cao, dẫn đến tỷ lệ hoa hồng tuyệt đối lớn trên mỗi chiếc xe bán ra. Ngoài khoản chính từ việc bán xe, sales ô tô còn được hưởng thêm % từ các dịch vụ đi kèm như bảo hiểm, phụ kiện và gói chăm sóc xe.
Công việc này đòi hỏi kỹ năng tư vấn chuyên nghiệp, bán hàng dựa trên giá trị thương hiệu và trải nghiệm. Khách thuộc phân khúc này chi tiêu rất mạnh tay, sales có thể đạt được hoa hồng cao trên doanh số, cùng với các khoản thưởng dựa trên hiệu suất vượt KPI.
Để giúp bạn dễ dàng ứng tuyển vào các vị trí sale, bán hàng dưới đây là bộ mẫu CV của Joboko mà bạn có thể tham khảo, chỉnh sửa online và dùng ngay.
Đây được xem là kỹ năng nền tảng. JD tuyển dụng thường nhấn mạnh yêu cầu về khả năng giao tiếp lưu loát, biết lắng nghe để thấu hiểu khách hàng, từ đó thuyết phục họ một cách hiệu quả.
Một nhân viên bán hàng chuyên nghiệp luôn được kỳ vọng có hiểu biết sâu rộng về sản phẩm mình bán và bối cảnh thị trường. Sự am hiểu này là cơ sở để tư vấn đúng và xây dựng lòng tin với khách hàng.
Áp lực doanh số là đặc thù của nghề sales. Nhà tuyển dụng luôn đánh giá cao ứng viên có khả năng chịu đựng áp lực, biết quản lý thời gian và giữ vững tinh thần để theo đuổi mục tiêu.
Khả năng xử lý linh hoạt các tình huống phát sinh (như khiếu nại, thắc mắc) không chỉ giải quyết vấn đề trước mắt mà còn là cơ hội để chăm sóc khách hàng hiệu quả, biến một sự cố thành trải nghiệm tích cực.
Môi trường bán hàng hiện đại đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa các bộ phận. Kỹ năng làm việc nhóm và tinh thần học hỏi không ngừng là yếu tố quan trọng để bạn thích ứng và phát triển bền vững.
Tóm lại, tiềm năng thu nhập trong ngành bán hàng là không giới hạn, phụ thuộc nhiều vào việc bạn chọn bán sản phẩm có giá trị cao và có yếu tố chuyên môn hóa (như Dược phẩm, Tài chính). Để đạt thu nhập ổn định, hãy tập trung phát triển kỹ năng ở các vị trí như Trình dược viên/Kinh doanh Dược phẩm và Sales Bất động sản.