Nhiều người vẫn nhầm lẫn "sale" và "sales" hoặc chưa thật sự hiểu rõ nhân viên kinh doanh/ sales là gì và họ làm gì. Bài viết sẽ giúp bạn làm rõ vai trò, công việc cụ thể, mức lương và cách kiểm tra mức độ phù hợp với nghề sales qua trắc nghiệm tính cách MBTI.
Nhân viên sales (ngắn gọn là sales) hay nhân viên kinh doanh là người tìm kiếm khách hàng, tư vấn, chốt đơn; đóng vai trò kết nối giữa doanh nghiệp và khách hàng, với mục tiêu chính là thúc đẩy doanh số, mang về doanh thu cho công ty.
Sale và sales chỉ khác nhau một chữ "s" nhưng lại mang ý nghĩa rất khác nhau:
Sale (danh từ số ít): một giao dịch bán hàng cụ thể hoặc thời gian/đợt giảm giá, khuyến mãi (VD: chương trình sale cuối năm).
Sales (danh từ số nhiều/không đếm được): hoạt động/quá trình bán hàng hoặc doanh số hoặc bộ phận kinh doanh hoặc người làm công việc bán hàng (VD: sales executive, nhân viên sales).
Như vậy, trong CV xin việc, nên dùng "sales", "nhân viên sales" hoặc "nhân viên kinh doanh" để thể hiện đúng tính chất công việc.
Trong mắt nhiều người, nghề sales vẫn bị gắn mác trong hình ảnh chèo kéo khách hoặc chỉ phù hợp với người "khéo ăn nói". Thực tế, đây là vị trí quan trọng với vai trò tạo ra doanh thu, kết nối khách hàng với giải pháp của doanh nghiệp.
Sales là tuyến đầu tạo ra dòng tiền, không có đội ngũ sales thì mọi chiến lược marketing, sản phẩm hay vận hành đều không thể chuyển hóa thành doanh thu thực tế.
Sales là người "giải mã" nhu cầu khách hàng, giúp doanh nghiệp bán đúng thứ thị trường cần thay vì chỉ đẩy thứ mình có, đặc biệt quan trọng trong B2B, giáo dục, tài chính, công nghệ.
Sales cung cấp dữ liệu thực chiến từ thị trường, phản hồi liên tục về hành vi người mua, giúp CEO và team product/marketing điều chỉnh sản phẩm, giá, chiến lược tăng trưởng đúng hướng.
Dữ liệu 20.000 JD tuyển dụng nhân viên kinh doanh trên JobOKO cho thấy, dù làm sales ở lĩnh vực B2B, tài chính, FMCG hay giáo dục..., công việc, quy trình làm việc thường xoay quanh 4 bước:
Tìm kiếm khách hàng: Khai thác data có sẵn hoặc chủ động tiếp cận để tạo khách hàng tiềm năng.
Tiếp cận & giới thiệu sản phẩm: Trình bày lợi ích sản phẩm theo nhu cầu khách hàng, thuyết phục bằng nội dung cá nhân hóa.
Đàm phán & xử lý từ chối: Lắng nghe phản hồi, xử lý khéo léo các lý do từ chối để xây dựng niềm tin và giữ chân khách.
Chốt đơn & chăm sóc sau bán: Hoàn tất đơn hàng và duy trì liên hệ để tăng cơ hội bán thêm (upsell), bán chéo (cross-sell) hoặc được khách hàng giới thiệu người mới.
>>> Xem ngay: Mô tả công việc của Nhân viên sales/ kinh doanh chi tiết
Nghề sales ngày càng chuyên môn hóa theo sản phẩm, kênh bán và tệp khách hàng. Dưới đây là 12 vị trí phổ biến nhất, được chia thành 3 nhóm chính.
Sales B2B: Làm việc với doanh nghiệp, tư vấn giải pháp và xử lý hợp đồng có giá trị lớn.
Sales B2C: Tư vấn cho người tiêu dùng cá nhân, thường gắn với KPI ngắn hạn.
Sales thị trường: Gặp khách trực tiếp tại điểm bán, mở rộng địa bàn phụ trách.
Telesales: Gọi điện tư vấn, chốt đơn từ danh sách khách hàng có sẵn hoặc tự khai thác.
Sales online: Bán hàng qua mạng xã hội, sàn TMĐT, website, xử lý đơn và phản hồi khách online.
Nhân viên bán hàng: Đón tiếp, tư vấn và hỗ trợ khách mua sắm trực tiếp tại điểm bán.
>>> Xem ngay: Câu hỏi và cách trả lời phỏng vấn nhân viên bán hàng chuyên nghiệp
Sales ô tô: Tư vấn xe, xử lý thủ tục mua bán.
Sales bất động sản: Giới thiệu dự án nhà đất, tư vấn pháp lý và quá trình giao dịch.
Sales du lịch: Bán tour, combo nghỉ dưỡng, xử lý đặt dịch vụ và chăm sóc trải nghiệm.
Sales logistics: Tư vấn dịch vụ vận chuyển, kho bãi, thường làm việc với doanh nghiệp.
Sales tài chính: Giới thiệu bảo hiểm, vay vốn, đầu tư, hỗ trợ hồ sơ và thủ tục nhanh chóng.
Theo báo cáo thị trường tuyển dụng JobOKO 2025, sales là một trong 3 nhóm ngành có nhu cầu cao và vị trí đa dạng nhất. Mức lương được phân tầng rõ rệt theo năng lực và cấp bậc:
Thấp nhất: Khoảng 9 triệu đồng/tháng.
Cao nhất: Khoảng 40 triệu đồng/tháng.
Bảng lương nhân viên sales theo vị trí từng vị trí cụ thể (đơn vị: VNĐ):
| Vị trí | < 1 năm | 1 - 3 năm | 3 - 5 năm |
|---|---|---|---|
| Nhân viên kinh doanh | 8.000.000 - 15.000.000 | 10.000.000 - 20.000.000 | 12.771.925 - 20.000.000 |
| Nhân viên CSKH | 7.150.000 - 10.000.000 | 8.000.000 - 12.000.000 | 10.000.000 - 13.000.000 |
| Nhân viên bán hàng | 6.671.050 - 9.500.000 | 7.000.000 - 12.000.000 | 7.750.000 - 15.000.000 |
| Telesales | 8.000.000 - 15.000.000 | 10.000.000 - 20.000.000 | 15.000.000 - 25.000.000 |
| Nhân viên sales online | 7.000.000 - 13.000.000 | 8.000.000 - 15.000.000 | - |
| NV vận hành sàn TMĐT | 8.000.000 - 13.500.000 | 9.000.000 - 15.000.000 | 11.500.000 - 19.000.000 |
| Vị trí | < 1 năm | 1 - 3 năm | 3 - 5 năm | > 5 năm |
|---|---|---|---|---|
| Nhân viên livestream | 9.000.000 - 15.000.000 | 10.000.000 - 15.000.000 | - | - |
| Nhân viên trực page | 8.000.000 - 12.000.000 | 9.000.000 - 15.000.000 | - | - |
| Nhân viên phát triển thị trường | 9.500.000 - 15.000.000 | 10.000.000 - 18.000.000 | 12.500.000 - 20.000.000 | 15.000.000 - 25.000.000 |
| Nhân viên kinh doanh thị trường | 9.500.000 - 15.000.000 | 10.000.000 - 18.000.000 | 15.000.000 - 20.000.000 | 20.000.000 - 25.000.000 |
| Business Development Executive | 8.000.000 - 12.000.000 | 10.000.000 - 20.000.000 | 20.000.000 - 25.000.000 | 22.500.000 - 30.000.000 |
| Business Development Manager | - | 17.000.000 - 30.000.000 | 20.000.000 - 35.000.000 | 27.500.000 - 40.000.000 |
| Business Development Director | - | 20.000.000 - 30.000.000 | 32.000.000 - 57.500.000 | - |
| Nhân viên kinh doanh B2B | 9.500.000 - 15.000.000 | 10.000.000 - 20.000.000 | 12.000.000 - 20.000.000 | 15.000.000 - 25.000.000 |
| Nhân viên Sales Admin | 8.500.000 - 10.000.000 | 9.000.000 - 12.000.000 | 10.000.000 - 12.000.000 | 10.000.000 - 13.000.000 |
| Cửa hàng trưởng | 9.000.000 - 12.000.000 | 10.000.000 - 15.000.000 | 10.000.000 - 18.000.000 | 15.000.000 - 20.000.000 |
| Trưởng nhóm kinh doanh | 15.000.000 - 20.000.000 | 20.000.000 - 22.000.000 | 15.000.000 - 25.000.000 | 20.000.000 - 30.000.000 |
| Trưởng phòng kinh doanh | - | 16.000.000 - 30.000.000 | 20.000.000 - 30.000.000 | 25.000.000 - 35.000.000 |
| Giám đốc kinh doanh | - | 20.000.000 - 30.000.000 | 25.000.000 - 35.000.000 | 30.000.000 - 50.000.000 |
Nghề sales thường bắt đầu từ vị trí thực tập sinh và thăng tiến dần lên vai trò quản lý cấp cao.
Sales Intern (Thực tập sinh sales): Làm quen với công việc bán hàng, hỗ trợ tìm kiếm và tiếp cận khách hàng tiềm năng.
Sales Executive (Chuyên viên kinh doanh/Nhân viên kinh doanh): Chịu trách nhiệm doanh số (KPI), xây dựng tệp khách hàng tiềm năng.
Sales Leader (Trưởng nhóm kinh doanh): Quản lý nhóm 3-5 người, hỗ trợ đào tạo và đảm bảo KPI của cả team.
Deputy Sales Manager (Phó phòng kinh doanh): Giám sát hoạt động nhóm, hỗ trợ trưởng phòng hoạch định chiến lược, xử lý các deal khó.
Sales Manager (Trưởng phòng kinh doanh): Vận hành toàn bộ hoạt động kinh doanh theo khu vực, tối ưu hiệu quả và chính sách bán hàng.
Sales Director/Giám đốc kinh doanh: Định hướng chiến lược doanh thu, mở rộng thị trường và chịu trách nhiệm kết quả kinh doanh toàn công ty.
Theo báo cáo thị trường tuyển dụng 2025 của JobOKO, bên cạnh công nghệ, doanh nghiệp ngày càng ưu tiên ứng viên có năng lực giao tiếp, đàm phán và phân tích dữ liệu. Dưới đây là 6 kỹ năng cốt lõi tạo nên "chân dung" một nhân viên sales hiện đại:
Kỹ năng giao tiếp: Diễn đạt tốt qua gọi điện, email, video call, livestream, trực tiếp...
Tìm kiếm khách hàng & chốt đơn: Biết cách sàng lọc khách hàng, tư vấn khéo léo và phản ứng nhanh nhạy.
Phân tích dữ liệu: Đọc hiểu số liệu, đánh giá hành vi mua hàng, đề xuất hướng tiếp cận có cơ sở.
Đàm phán & xử lý từ chối: Bình tĩnh, linh hoạt chuyển hướng khi gặp phản hồi từ khách.
Tư duy giải pháp: Giúp khách thấy rõ ROI khi chọn sản phẩm/dịch vụ.
Thành thạo công cụ hỗ trợ: Biết dùng Excel/Google Sheets, công cụ AI để quản lý công việc, soạn hợp đồng, phản hồi bằng tin nhắn bài bản.
MBTI là công cụ hữu ích giúp ứng viên đánh giá khả năng thích nghi và chọn đúng vị trí công việc phù hợp với tính cách:
Nhóm tính cách hướng ngoại (ENFP, ENTJ): Phù hợp với môi trường năng động như telesales, B2C, FMCG.
Nhóm hướng nội (ISTJ, INFJ): Thích hợp với vị trí thiên về chuyên môn hoặc khách hàng doanh nghiệp như sales kỹ thuật, tư vấn giải pháp B2B.
Nhóm thiên về lý trí, phân tích (INTP, ESTJ): Dễ phát triển trong các ngành cần số liệu như SaaS, bảo hiểm, tài chính.
Nhóm thiên về cảm xúc, kết nối (ISFP, ENFJ): Hợp với lĩnh vực giáo dục, y tế, chăm sóc khách hàng.
Dùng công cụ MBTI miễn phí tại JobOKO để hiểu nhóm tính cách của mình, biết mức độ phù hợp với nghề sales và nhận gợi ý việc làm và lộ trình phát triển phù hợp.
1. Nhân viên kinh doanh có phải là sales không?
Câu trả lời là CÓ.
Ở Việt Nam nhân viên kinh doanh và sales thường được dùng thay thế nhau. Nhân viên kinh doanh là cách gọi trang trọng, còn sales là cách gọi phổ biến hơn, nhất là trong các công ty có yếu tố nước ngoài.
2. Làm sales học ngành gì?
Nhà tuyển dụng không đặt nặng bằng cấp khi tuyển sales, nhưng nếu từng học Quản trị kinh doanh, Marketing, Truyền thông, Báo chí hoặc Tâm lý học, sẽ là lợi thế giúp bạn hiểu khách hàng và bắt nhịp công việc nhanh hơn.
Thông tin chi tiết: Học gì ra làm nhân viên kinh doanh, bán hàng?
3. Có nên làm nhân viên kinh doanh không?
Nếu bạn mới ra trường hoặc học trái ngành muốn chuyển nghề, sales là vị trí hiếm hoi không đòi hỏi xuất phát điểm. Chỉ cần sẵn sàng học hỏi, chủ động, bạn hoàn toàn có thể bắt đầu từ con số 0.
Hy vọng bài viết đã giúp bạn phân biệt rõ "sale" và "sales", hiểu đúng bản chất nghề sales, từ vai trò, kỹ năng cần có đến mức lương và lộ trình phát triển. Nếu muốn ứng tuyển làm nhân viên sales, bạn hãy tạo CV miễn phí trên JobOKO để cập nhật cơ hội việc làm sales mới nhất!